11 Eylül 2009 Cuma

BİR GARİP ORHAN VELİ



Hayatı boyunca kafiyeden kaçan adamın peşini bırakmayan kafiye Sunay Akın'ın dikkatini çekmiş. Mezar taşında yazıyor:

Orhan Veli
1914-1950


Nereden çıktı şimdi Orhan Veli diyeceksiniz. Son zamanlarda Haluk Oral'ın yazılarıyla sıklıkla karşılaşıyorum. En son "Şiir Hikayeleri" kitabını bir solukta okumuştum. Sizlere de tavsiye ederim. Haluk Bey'in araştırmacı bir kimliği var. Sanatçıların hayatlarına dair çok güzel bilgiler sunuyor meraklılarına. Son olarak kendisinin Orhan Veli'ye dair bol resimli,belgeli bir yazısını okuma fırsatı buldum. Meğer Orhan Veli hakkında ne çok şeyi bilmiyormuşum.

1914 doğumlu Orhan Veli. İstanbullu. İlkokul 5'e kadar Galatasaray Lisesi'nde okumuş. Mektebi Sultani ekolünden geliyor bir nevi. Ancak hayatındaki pek çok şey gibi orada bırakmış okulu. Sonrasında Ankara'ya taşınıyorlar ailece. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümünü 4 sene okuyor yarım bırakıyor. Sonrasında memurluk yapmaya başlıyor.

1941'de askere gitmiş Veli. O yıllarda askerlik hizmeti 4 yıl. Asteğmen olarak başlıyor,teğmen olarak terhis oluyor. Haluk Oral askerlik fotoğrafını da yayımlamış yazısında Orhan Veli'nin.
Orhan Veli'nin alkolle arası iyi bildiğiniz gibi. Askerde de zaman zaman talimleri asmak pahasına meyhaneye kaçıyor. Gelibolu'da yapmış askerliğini.Gelibolu'dayken tatbikat sonrasında Salim'in meyhanesine kaçıyor ara sıra. Çadırınaysa bir not bırakıyor muzip adam:

Herkes gider talime
Orhan gider Salim'e


Haluk Oral'ın yazısında "Garip" adlı kitaplarının adını Melih ve Oktay ile değil de bir arkadaşı sayesinde bulduğu yazıyordu. Bu arkadaşı Cavit Yamaç. Orhan Veli, kitaplarına "Tahattur" adını vermek isterken aynı zamanda arkadaşlarının da fikrini alıyor. Bu sırada Cavit Yamaç: Sizin şiiriniz herkesçe yadırganıyor. İnsanlara farklı geliyorsunuz. Tahattur eski yani demode bir ad olur"Garip"e ne dersin? diyor. Bunun üzerine edebiyatımıza bir devir adı olarak geçen Garip çıkıyor ortaya.

Resimlerin en güzellerinden biri de Orhan Veli'nin el yazısıyla imzaladığı mısrası.

Bir de rakı şişesinde balık olsam



Biliyorsunuz Orhan Veli Ankara'da bir belediye çukuruna düşüyor. Kazadan birkaç gün sonrasında bir dost meclisinde fenalaşıyor. Otopsisinde beyin kanaması teşhisi konuyor. Ve henüz 36 yaşındayken hayata gözlerini yumuyor.




1 yorum:

  1. 36 yıllık bir ömre, koskoca bir akımı sığdırmış şair..Severim Orhan Veli'yi, kalemi okurken boğmaz insanı..Asker fotoğrafını da ilk kez gördüm sanırım.. Bilgi paylaşımınız için teşekkürler..

    YanıtlaSil